نظام موضوعات اختيار - از منظر منابع فرهنگستاني
نظريات استاد حسيني (ره) درباره اختيار ضمن چهار عنوان اصلي دسته‌بندي شده است: تعريف اختيار، محوريّت اختيار، محدوديّت اختيار، سطوح اختيار.قبلاً كه به فرهنگستان علوم اسلامي آمد و شد داشتم، مهندس كريمي يادم هست يك نرم‌افزار تحت شبكه خوبي نوشته بود. تمامي جزوات استاد حسيني (ره) را كه مي‌گفتند بالغ بر هفت هزار عدد است وارد نرم‌افزار كرده بودند، تايپ شده و به صورت متني. مي‌شد جستجوهاي پيشرفته در متن جزوات انجام داد و فيش‌برداري كرد. امروز اما دسترسي به آن بانك اطلاعات ندارم. اين شد كه براي پروژه مطالعاتي اختيار، به جزوات خود سر زدم. آن تعدادي كه در طول هفت سال مطالعه مباحث فرهنگستان جمع‌آوري كرده بودم. بيشتر بحث فلسفه اصالت تعلّق و مباحث اصول فقه احكام حكومتي. آن روزها براي مطالعه كپي مي‌گرفتم و به همين جهت در اختيار دارم. فيش‌برداري كه تمام شد، هر چه كه از اختيار يافتم ۳۴ صفحه گرديد. ماندم در طبقه‌بندي. سخت بود. متن‌ها به خوبي ويرايش نشده و درك مفهوم عبارت‌ها گاهي دشوار مي‌شد. حافظه كفايت نمي‌كرد براي يافتن طبقه‌بندي مناسب. ناگزير كار را دو مرحله‌اي انجام دادم. يك مرحله گذاشتم براي عنوان‌گذاري فيش‌ها. يعني متن‌ها را با دقت خواندم و براي هر تكه مطلب يك عنوان ثبت كردم. نه عنواني كه معمولاً در كتاب‌ها و مقالات رايج است. بلكه عنواني كه خلاصه متن باشد. يك عبارت مصدري كه تمام مفهوم متن متناظر خود را بيان نمايد. سپس اين عناوين را پيش روي خود نهادم و شروع كردم به دسته‌بندي. ديگر به سختي ابتداي كار نبود. اما نه چندان هم آسان. چندين بار دسته‌بندي‌ها را عوض كردم و بالا و پايين. جاهايي هم كاملاً متحيّر مي‌ماندم و ساعت‌ها لابه‌لاي عناوين مي‌چرخيدم تا تناظرها و تشابه‌ها را پيدا كنم. نتيجه، اين نمودار شده است كه مشاهده مي‌فرماييد. به گمانم مي‌تواند تا حدودي ديدگاه استاد حسيني (ره) را درباره «اختيار» توصيف نمايد.
