شبهه «ضرورت در سلطنت» را هم‌بحثي من اين‌گونه پاسخ داد:
«شما داري دوباره سلطنت را با وجوب قاطي مي‌كني
سلطنت خودش چيزي غير از وجوب است
اما در توانايي بر ايجاد، شباهت به وجوب دارد»
من حرف او را پذيرفتم
كه بگوييم سلطنت و وجوب يك اثر مشابه دارند
اينكه ايجاد مي‌كنند
فقط اولي با ضرورت اين كار را انجام مي‌دهد
و دومي با عدم ضرورت!
حرف را پذيرفتم
ولي نتوانستم هضم كنم
و فكر مي‌كنم دليل آن مربوط به همان اشكال اول باشد
برنتافتن دو پايگاهي شدن اين مسلك
اينكه ايجاد يك‌بار مبتني بر ضرورت باشد
و بار ديگر مبتني بر عدم ضرورت
ذهن من سعي مي‌كند اين دو را متحد نمايد
آثار يكي را بر ديگري تطبيق كند
لذا فوراً مي‌گويد: پس سلطنت هم ضرورت مي‌دهد!
زيرا ذهن من عادت كرده است اثر واحد را از مؤثر واحد ببيند
من به قاعده الواحد عادت كرده‌ام.
اگر تخلّف نكردن موجود از موجِب به معناي ضرورت است
خب،
تخلّف نكردن آن از سلطنت‌دار هم مثل همان است
يعني همان حسّي را به وجدان من مي‌دهد كه اولي داد!
ديگر نمي‌خواهم اين بحث را كِش بدهم
خيلي مفصّل شد
قصد اطاله و اطناب نداشتم
خلاصه چه شد؟!
من نگران جامعه خود بودم
رفتار جوانان به نظرم مي‌آمد كه تابع محيط است
زيرا آگاهي‌هايشان را تابع فرهنگ مي‌دانستم
و رفتارهايشان را تابع آگاهي‌هايشان
مسير پرفراز و نشيبي را در اين سال‌ها پيمودم
و بارها از جبر به اختيار و از اختيار به جبر كشيده شدم
حتي مدّتي كه در معرض انديشه‌هاي عرفاني قرار گرفتم
حسّي عميق از جبر در باور خود يافتم
و زماني كه در يك انديشه نادرست فرقه‌مانند غوطه مي‌خوردم
و رفتارهاي خود را به گمان خود
بايد با رفتار رهبر گروه تطبيق مي‌دادم و موبه‌مو عمل مي‌كردم.
اين جبر سال‌ها بود و بود
تا به اين جمع‌بندي‌ها و رهيافت‌ها رسيد
مي‌توان چون سيدصدر اختيار را به «سلطنت» معنا كرد
و يا چون سيدمنير به «فاعليت»*
اما در هر دو مبنا
چيزي كه مسلّم است؛ بايد از عليّت دست برداشت
حداقل در پاره‌اي كه اختيار در آن جريان دارد!
[فعلاً اين بحث تمام، ديگر ادامه ندهم :-]
* فاعليت عنوان مبنايي فلسفي است
كه نظام اختيارات و نظام اراده‌ها را در قالب نظامي از فاعل‌ها ترسيم مي‌كند!
حميد: با سلام، مبحث جبر و اختيار را از اين ديدگاه كه از صفات خدا نيز جباريت او است آنچنانكه در دعاي جوشن كبير آمده است كه اللّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِاسْمِكَ، يا سَتَّارُ، يا غَفَّارُ ، يا قَهَّارُ، يا جَبَّارُ ، يا صَبَّارُ، يا بارُّ، يا مُخْتارُ، يا فَتَّاحُ، يا نَفَّاحُ، يا مُرْتاحُ. و انسان نيز مي تواند بطور پتانسيل به خليفة اللهي برسد و امروزه روز بجايي رسيده است كه سوار بر هواپيمايي مي تواند با فشار دكمه اي سلاحهاي مخوف خود كارا كرده و شهري را از بين ببرد و او خود اين كار را نمي كند و بلكه دستور فشار دادن دكمه را در وقتي كه تعيين مي كند مي دهد. اينجا بنظر مي رسد كه اينكه چنين جبري همراه با جباريت خدا است يا خير بسته به اين است كه آيا اين قدرتي كه مي تواند چنين دستوري را دهد همانگونهع كه ادعاي خليفة اللهي دارد واقعاً چنين است يا در رقابتي ناگزير واقع شده است كه با ديگر مدعيان خليفة اللهي وارد جنگ شده و انگيزه اش نابودي آنها است قبل از اينكه اينها او را به نابودي بكشند. و اين مقياسي است كه در قياسهاي كوچكتر و بزرگتر تكرار مي شود. و اينكه بخواهيم به اين وضعيت دچار نشويم، مستلزمش حكمت الهي و حكمت متعاليه و فلسفه و علم و جبر و مقابله و رياضي فيزيك و مدل استاندارد فيزيك و هندسه ناجابجايي و نظريه حميدي-مجيدي و بلكه خود دسترسي به خليفة اللهي امام زمان است و به كمتر از آن قانع نشدن همانطور كه خود حضرات ولايت فقيه و در دعاهاي مربوط به آنها و از جمله خدايا خدايا تا انقلاب مهدي از نهضت خميني محافظت بفرما خامنه اي رهبر به لطف خود نگه دار.... همه و همه ما را به انقلاب او بشارت مي دهند. لا اله الا الله. اللهم صل علي محمد و آل محمد و تقبل شفاعته و ارفع درجته.
