پرسش سوم
• خوب شايد بشود قمهزني را هم مصداق جزع در ماتم امام حسين× دانست.
? جزع در موارد متعددي از روايات ما وارد شده است، ابتدا چند نمونه را ملاحظه کنيد؛
از امام صادق × نقل شده است که فرمودند:
براي بندة خدا، گريه و بيتابي و جزع نمودن براي هر مصيبتي، مکروه است به جز گريه و ناله و بيتابي در
مصيبت حسينبنعلي'؛ پس به درستي که او، بهواسطه اين کار مأجور است.
در روايت ديگري، اميرالمومنين× در هنگام غسل پيکر مطهر رسول خدا| ميفرمايند:
اگر به شكيبايي امر نمي كردي و از بيتابي نهي نميفرمودي، آنقدر اشك ميريختم تا اشكهايم تمام شود و اين درد جانكاه
هميشه در من ميماند، و اندوهم جاودانه مي شد.
از امام صادق× نيز نقل شده که در حال مناجات با خداوند متعال ميفرمودند:
اي كسي كه ما رابه كرامت و جانشيني پيامبر| مخصوص كرده و وعده شفاعت داده و علم آنچه را بود وآنچه هست،
به ما دادهاي و دلهاي برخي مردم را به سوي ما سوق دادهاي! برادرانم و كساني را كه به زيارت قبر حسين×
ميروند، ببخش!... بر آن چشماني را كه به ترحّم بر ما، گريه كردند، رحم كن؛ و بر آن دلهايي كه جزع
كردند و براي ما آتش گرفتند و بر آن ضجههايي كه براي ما بلند ميشود، رحمت نازل نما!...
حتي تعريف و مصداق جزع را نيز ميتوان از رواياتي که در اين باب وارد شده تشخيص داد. به عنوان مثال در
روايتي که از مسمع بن عبدالملك نقل شده که ميگويد:
روزي امام صادق× به من فرمود: هيچ ميشود كه حسين× را يادكني و آنچه را بر او رواشده، متذكّر شوي؟ عرض
كردم: بله. فرمود: آيا جزع ميكني؟ عرض كردم: آري به خدا قسم! و اشك ميريزم بهگونهاي كه نزديكان من اثر آن را
در من ميبينند و دست از غذا ميكشم تا اثر آن در سيماي من ديده شود. امام× فرمود: خدا رحمتت كند
و اجر گريههايت را بدهد! بدان كه تو از زمره كساني هستي كه اهل جزع كردن بر ما هستند و از كساني
هستي كه در شادي ما مسرور و در غم و ماتم ما محزون هستند.
اين تعبير از امام× بدان معناست كه جزع مورد نظر امام×، گريه كردن و اندوهگين شدن و بيتابي براي اهل بيت× است
و اصحاب ايشان نيز همين معنا را از آن ميفهميدند.
|